کمپلکس کاتیونی کبالت به صورت دو فرمول ایزومری قابل تفکیک وجود دارد .در ایزومر زرد رنگ که نیترو نام گرفته است به لیگاند از طریق نیتروژن اتصال پیدا کرده است . در ایزومر قرمز رنگ که نیتریتو نام دارد ،لیگاند از طریق یک اتم اکسیژن بهاتم مرکزی متصل شده است . ایزومری که لیگند آن با اکسیژن به اتم اصلی متصل شده است اغلب به این شکل نوشته می شود [Co(NH3)5(ONO)]2+ . اگر چه وجود ایزومر هایی پس از اواخر 1800 شناخته شد اما تنها در سال 1907 میلادی تفاوت ساختاری ایزومر ها توضیح داده شد . بعدا نشان داده شد که ایزومر قرمز در اثر پرتو افکنی UV به ایزومر زرد تبدیل می شود . در این مثا خاص ؛ تشکیل ایزومر نیترو (Co-NO2) از ایزومر نیتریتو (Co-ONO) از طریق باز آرایی ساختار مولکولی رخمی دهد . بنابراین هیچ پیوندی در طول ایزومریزیشن شکسته نمی شود .

یکی از انواع ایزومریزاسیون در کمپلکسها ، ایزومریزاسیون ناشیاز نحوه اتصال لیگند می باشد که از موارد شناخته شده آن کمپلکس های نیتروو نیتریتو پنتاآمین کبالت (III) کلراید هستند .

در نیتروپنتا آمین کبالت(III) کلراید اتصال بین کبالت و گروه NO2 از طریق N و در نیتروپنتاآمین کبالت(III) کلراید اتصال از طریق O می باشد . رنگ کمپلکس نیترو زرو و رنگ کمپلکس نیتریتو قرمز می باشد .

تمام کمپلکس های کبالت مانند هگزآمین کبالت و همچنین تریس اتیل دی آمین که اتصال آنها از طریق N به اتم مرکزی است زرد رنگ می باشدو کمپلکس های آکوئوپنتاآمین و نیتریتوپنتاآمین که دارای یک اتصال از طریق اتم O و پنج اتصال از طریق N می باشندقرمز رنگ هستند .

فرم قرمز یعنی نیتریتو ناپایدار تر از نیترو می باشد و به آهستگی و در طول زمان و در اثر حرارت خیلی سریع به فرم زرد یا نیتروتبدیل می شود .

این نوع ایزومری در مورد لیگندهایی مانند -NCS و -SCN و … نیز دیده شده است .

این آزمایش مربوط به ایزومر اتصالی است . این ایزومر زمانی تشکیل می شود که یک لیگاند بتواند به دو صورت با اتم مرکزی (از طریق دو اتم از اتم های درون لیگند ) کئوردینه شود . آزمایش مورد بحث ما درمورد دو کمپلکس کبالت است که با NO2 می دهد ، همان طور که در شکل صفحه ی 2 می بینید


این دو ایزومر باهم در تعادل اند که بیشتر به سمت کمپلکس نیترو سوق دارد . به طوری که کمپلکس نیتریتو پس از گزشت مدت زمانی به کمپلکس نیترو تبدیل می شود . که نشان دهنده ی پایداری ایزومر نیترو است . نحوه ی انجام واکنش را می توان طی واکنش های زیر آورد ::

طیف های الکترونی ایزومر های نیترو و نیتریتو متفاوت از هم خواهند بود زیرا اختلاف رنگ آن ها مربوط به این است که 10Dq آن ها با هم متفاوت است .
10Dq درمورد ایزومر نیترو بیشتر است .

موادمان را در محیط قلیایی هیدرولیز کزدیم که علت آن ::
هدف از این آزمایش جانشینی گروه(- NO2–) به جای Cl در کمپلکس [Co(NH3)5Cl] می باشد . ( انجام یک واکنش استخلافی ) در این کمپلکس کبالت دارای آرایش d6 ، کم اسپین یا میدان قوی است که در این آرایش واکنش استخلافی انجام نمی گیرد به عبارتی غیر فعال است . یکی از راه های انجام این استخلاف هیدرولیز درمحیط قلیایی است که به مراتب سریع تر از هیدرولیز در محیط اسیدی است .