محققان دانشگاه رايس در دو مقاله ي اخيرشان، ثابت کردند که مي توان از سانتريفيوژ هاي بسيار سريع در خالص سازي گونه هاي مختلف نانولوله هاي کربني استفاده کرد. آنها در اين کار از سيالي حاوي محلول هايي با دانسيته ي مختلف استفاده کردند. |
![]() |
يک گروه تحقيقاتي به رهبري جونيچيرو کونو از دانشگاه رايس، موفق شدند گامي مؤثر در مسير تحقق رؤياي ساخت گريد الکتريکي با کارايي بالا بردارند. اين گريدها به نانوسيم هاي کوانتومي با هدايت بالا وابسته هستند. آنها براي تهيه ي نانولوله هاي نيمه هادي با ساختاري مشخص، از سانتريفيوژهاي بسيار سريع استفاده کردند. از اين نانولوله ها مي توان در پزشکي و الکترونيک استفاده کرد. سانتريفيوژهاي بسيار سريع، نوعي از سانتريفيوژها هستند که در جداسازي سلول هاي خوني از پلاسما در آزمايشگاه هاي پزشکي کاربرد دارند. براي جداسازي نانولوله هاي کربني تک جداره، مخلوطي از آنها را درون يک سيال حاوي محلول هايي با دانسيته ي مختلف مي ريزند و سانتريفيوژ را با سرعتي بالا به حرکت درمي آورند؛ به طوري که نيروي اعمالي آن به 250 هزار برابرِ نيروي گرانش زمين برسد، در اين حالت نانولوله ها به درون سيال مهاجرت کرده، در جايي متناسب با دانسيته ي ويژه ي خود مي ايستند، پس از چند ساعت سانتريفيوژ کردن، لوله ي آزمايش به صورت يک طيف رنگي درمي آيد که هر رنگ مؤيد گونه اي از نانولوله هاي کربني خالص با خواص منحصربه فرد است. هر رنگ داراي ويژگي هاي نوري و الکترونيکي ويژه اي بوده، مصارف مختلفي دارد. ساختار محلول گراديان مورد استفاده در اين پروژه، ترکيبي از مواد مختلف است که يکي از آنها سورفاکتانتي به نام چلات سديم با ساختاري شبيه به نانولوله است. اين ماده به نانولوله هاي کربني با ساختار صندلي بهتر از نانولوله هاي کربني با ساختار زيگزاگي مي چسبد. نبود نانولوله هاي کربني با ويژگي خاص به صورت خالص در 20 سال اخير، يکي از مشکلات واقعي بر سر راه دانشمندان بوده است، هر چند استفاده از سانتريفيوژهاي بسيار سريع روش جديدي محسوب نمي شود، اين گروه تحقيقاتي با استفاده از ساختار گراديان بسيار دقيق، توانستند 10 گونه ي مختلف از نانولوله هاي کربني تهيه شده از روش HiPco را استخراج کنند. اين روش باعث مي شود که شناخت دانشمندان درباره ي گونه هاي مختلف نانولوله هاي کربني بيشتر شود. از آنجا که نانولوله هاي کربني تک جداره با ساختار صندلي به دليل هدايت بالاي خود براي توليد نانوسيم هاي کوآنتومي ايده آل است، با اين روش مي توان آنها را خالص سازي کرد. گفتني است نتايج اين تحقيق در نشريه ي Nature Nanotechnology و ACS Nano به چاپ رسيده است. |