در خواست مقالههمانطور که همه ما در فروشگاه ها مشاهده می کنیم امروزه طیف وسیعی از شامپوها در بازار دیده می شوند. علت تنوع شامپوها بدون شک وجود متغیرهای بسیار زیادی است که در طراحی فرمول شامپو وجود دارد
مثلا اینکه موها از نظر میزان چربی پوست سر، موهای خشک و موهای چرب یا موهای معمولی باشد یا اینکه فرم مو ، موی صاف ، موی مجعد یا موهای فرفری باشد یا مثلا اینکه موها با مواد شیمیایی مثل مواد دکلره ، رنگ مو ، فر و ... دستکاری شده باشند، از طرف دیگر سلیقه مصرف کننده درانتخاب شکل و حالت شامپو، میزان کف و سهولت آبکشی و شست و شو حتی خصوصیاتی مثل رنگ و بو و بسته بندی همگی می توانند متغیرهای فرمول نویسی یک شامپو باشند.از آنجا که که بسیاری از این متغیرها متضاد یکدیگر بوده و جمع پذیر نیستند تولید کننده، برای اینکه بتواند سلیقه متنوع مشتریان را پاسخگو باشد مجبور است شامپوهای متنوعی ارائه دهد تا نیاز همه آنها را براورده نماید. تصور نکنید که شامپوهایی که بعنوان شامپوهای تقویتی یا شامپوی تقویت کننده مو و یا شامپوی ویتامینه و شامپو ضد ریزش مو معرفی می شوند ، شامپوهای بهتری هستند . تولیدکنندگان عوامل غلیظ کننده یا رقیق کننده را بلحاظ فروش و تجمل به شامپو اضافه می کنند در حقیقت ، غالب ترکیباتی که در برچسب شامپوها قید شده از نظر کیفیت جنبه تجملی داشته و مصرف کنندگان اغلب با توجه به همین جنبه شامپوی خود را انتخاب می کنند و معمولا" این شامپو در جلوگیری از ریزش مو تاثیر خاصی ندارند. جهت مخلوط کردن و نگهداری ترکیبات مختلف با هم از امولسیون ها و جهت جلوگیری از تجزیه شامپو در هوای آزاد از آنتی اکسیدان ها استفاده می شود . بخاطر جلوگیری از آلودگی ، مواد نگه دارنده استفاده می شود . اگر سورفاکتانت کف کافی تولید نکند با شامپوها مواد کف زا اضافه می شود . جهت شفاف کردن یا کدر کردن شامپوها ممکن است ترکیبات دیگری به آنها افزوده شود نهایتاً ممکن است رنگ و عطر مناسبی به شامپو اضافه شود .
شامپوها در محدوده PH قلیایی ضعیف تا PH اسیدی ضعیف تهیه می شوند . تنها زمانی باید به PH شامپو توجه کنید که موهای شما صدمه دیده باشند . شامپویی که خنثی یا کمی اسیدی باشد کمتر باعث باد کردن موها و سخت تر شدن لایه خارجی کوتیکول شده و این وضعیت برای موهای صدمه دیده مفید است .بنابراین ، هیچ شامپویی بهترین شامپو نیست . از آنجایی که موی افراد و شامپوها هر دو متفاوت هستند بهترین توصیه امتحان کردن شامپوهای مختلف جهت پیدا کردن مناسبت ترین شامپو و بهترین شامپو می باشد . ازمارک های معروف و ارزان امتحان کنید . از شامپوهای کوچک که تولید کنندگان جهت فروش تهیه می کند استفاده کنید . اگر شامپویی برای شما مناسب بود ، تا زمانی که مشکلی پیدا نکرده اید و در ریزش مو شما اثری ندارد از همان شامپو استفاده کنید.
شامپو از دو قسمت عمده تشكيل شده است:
1- مواد فعال سطحي: جزء اصلي يك شامپو مواد فعال كننده سطحي آن است.
موادفعال
كننده سطح به طوركلي به چهار دسته آنيوني، كاتيوني، آمفوتري و غير يوني
تقسيم بندي مي شوند. در شامپو معمولا تركيبي از موادفعال آنيوني (مانند
سديم لارت سولفات)، مواد آمفوتري (مانند بتائين ها) و مواد غيريوني (مانند
كوكونات فتي اسيد دي اتانول آميد) به عنوان مواد فعال كننده سطحي يا جزء
اصلي استفاده مي شود.
2- افزودني ها: بفيه اجزاء به عنوان افزودني به شامپو اضافه مي شوند.
افزودني هاي شامپو خود به دو دسته تقسيم بندي مي شوند.
الف- افزودني هاي عمومي
موادي
مانند نگهدارنده ها براي جلوگيري از آلودگي ميكروبي، نمك براي افزايش قوام
شامپو و اسانس براي خوشبو نمودن شامپو و ا.د.ت.آ (EDTA) براي كاهش سختي
آب و سيتريك اسيد جهت تنظيم پ هاش جزء افزودني هاي شامپو به حساب مي آيند.
اگر به تركيبات تشكيل دهنده شامپوهادقت كنيم خواهیم دید اجزائي مثل
اسيدسيتريك، نمك، ا.د.ت.ا، نگهدارنده، اسانس، رنگ و آب در همه شامپوها
مشترك هستند بنابراين در انتخاب شامپو دقت به اين موارد اهميتي ندارد.
ب- افزودني هاي اختصاصي
در
فرمولاسيون شامپوهاي نوين مواد ويژه اي براي خلق اثربخشي خاص به شامپو
اضافه مي گردند تا شامپو علاوه بر شويندگي بتواند ويژگي هاي زیبایی مورد
انتظار را نیز برآورده نمايد. در انتخاب شامپوي مناسب دقت به مواد فعال
كننده سطح و همچنين افزودني هاي اختصاصي بسيار مهم است.
در
برخي از شامپوهاي جديد اجزاء ويژه اي به نام ضخيم كننده(Thickner) اضافه
شده است. اين شامپوها در واقع سطح تارهاي مو را با لايه اي از پروتئين مي
پوشانند بنابراين باعث مي شوند هربار كه شما اين شامپو را استفاده مي كنيد
موي شما پر پشت تر به نظر برسد.
پروتئين كراتين و آمينو اسيدها به ساقه
مو مي پيوندند و شكافهاي ايجاد شده در اثر استفاده از مواد نامرغوب را پر
مي كند. اين امر باعث افزايش مقاومت مو و محافظت از آن مي گردد. پروتئين
تخم مرغ با مو پيوند ايجاد نمي كند بنابراين استفاده از آن در شامپو فقط يك
مانور تبليغاتي (Gimmick) است.
مواد مرطوب كننده، موي شما را هيدراته مي كند درست همان اثري كه بر روي پوست هم دارد.
پنتنول
و ويتامين ب5 برخلاف بقيه ويتامين ها به داخل محور مو نفوذ مي كنند و براي
افزايش استحكام و سلامت مو مفيد مي باشد. (دقت کنید که از ویتامین برای
افزودن خواص نرم کنندگی استفاده شده نه تغذیه و تقویت مو)
هرچند پروتئين
موجود در شامپو ها به داخل محور مو نفوذ نمي كنند اما با پوشانيدن سطح مو
باعث پرپشت به نظر آمدن و افزايش خاصيت نرم كنندگي مي شوند.
پروتئين ابريشم به افزایش درخشندگی مو كمك مي كند.
✔ منابع آزمون کارشناسی ارشد شیمی 93 
.gif)