در خواست مقاله
لیتیم عنصری فلزی نرم به رنگ سفید نقره ای است . لیتیم در سال 1817م توسط J.A. Arfvedson از کشور سوئد کشف شد.لیتیم کم چگال ترین فلز است. لیتیم ممکن است از سنگ هایی که به اندازه 1% لیتیم دارند استخراج می شود. ( عموما" به صورت لیتیم اکسید اندازه گیری می شود) . لیتیم از طریق الکترولیز کلرید لیتیم مذاب تهیه می شود.
لیتیم به حالت آزاد در طبیعت یافت نمی شود و به صورت ترکیب در سنگهای آذرین در بیشتر کانیها ظاهر می شود. کانی های مهمی که دارای عنصر لیتیم هستند شامل لپیدولیت، اسپدومن، پرلیت و مولیبدن است.
از زمان جنگ جهانی دوم فلز لیتیم و ترکیبات آن با تعداد زیاد تولید شد. این فلز دارای استفاده عناصر آلیاژی و ترکیبات آلی و کاربردهای هسته ای می باشد.
این عنصر به علت پتانسیل الکتروشیمیایی بالا در باتری ها به عنوان آند مورد استفاده قرار می گیرد. کاربرد ویژه لیتیم در شیشه ها و سرامیک ها می باشد. در شیشه های 200 اینچی که برای تلسکوپها مورد استفاده قرار می گیرد از این عنصر استفاده می شده است. کلرید لیتیم در مواد هیپروسکوپی وجود دارد . برومید لیتیم برای تهویه هوا و سیستمهای خشک کننده صنعتی کاربرد دارد . دیگر ترکیبات لیتیم برای پیلهای خشک و شارژ باتری ها مورد استفاده قرار می گیرد.
قیمت این فلز در بازار حدود 300 دلار lb است.
اثرات ليتيم در سلامتي انسان:
ليتيم قابل اشتعال و آتش سوزي است. ليتيم ميتواند باعث آتش سوزي و انفجار شود. بخارهاي سمي يا محرک حاصل از آتش بيرون رانده ميشود. خطر آتش و انفجار ليتيم در تماس با مواد قابل اشتعال و آب زياد است. اگر ليتيم تنفس شود عوارضي از قبيل احساس سوختگي، سرفه، سختي در تنفس، کوتاهي تنفس، ايجاد زخم در گلو. علايم اين عوارض به تدريج کاهش مي يابد. تاثير ليتيم بر روي پوست به گونه اي است که باعث قرمز شدن، سوختگي، درد و تاول ميشود. ليتيم سبب سرخي چشم ودرد آن ميشود. سوختگي هاي شديد و عميق در بدن ايجاد ميشود. مشکلاتي در بلع رخ ميدهد، گرفتگي شکم و درد شکم، احساس سوختگي، تهوع، شوک، استفراغ و ضعف در افراد ديده ميشود.
ليتيم ممکن است به صورت ذرات ريز تنفس شود و يا بلع گردد. خطر تنفس: تبخير ليتيم در دماي 20 درجه سانتيگراد ناچيز است، در اين حالت ذرات ليتيم به صورت ذرات هوايي با غلظت بالا ميتوانند پراکنده شوند. اين ماده ميتواند در چشم، پوست و تارهاي صوتي و سيستم گوارش تجزيه شود.
تنفس ماده سبب ورم شش ميشود. علايم ورم شش معمولاً تا چند ساعت بروز نميکند و بايد با استفاده از فعاليتهاي فيزيکي باعث خروج اين ماده از ششها شد. پس از کمکهاي اوليه استراحت و مراقبتهاي پزشکي مورد نياز است.
خطرات شيميايي: گرما سبب انفجار يا احتراق شديد ليتيم ميشود.
زمانيکه ليتيم به خوبي منتشر ميشود، به طور همزمان ليتيم در تماس با هوا آتش ميگيرد. علاوه بر حرارتي که سوختن ليتيم توليد ميکند، بخارهاي سمي نيز ايجاد ميشود. واکنشها با اکسيدهاي قوي، اسيدها و بسياري از مواد مرکب ( هيدروکربنها، هالوژنها، بتون، ماسه و آزبست) انجام ميشود و باعث خطر آتش سوزي و انفجار ميشود. ليتيم با آب به شدت واکنش ميدهد و گاز قابل اشتعال هيدروژن و بخارهاي مخرب هيدروکسيد ليتيم را توليد ميکند.
تاثيرات زيست محيطي ليتيم:
ليتيم فلزي با نيتروژن، اکسيژن و بخار آب هوا واکنش ميکند. در نتيجه، سطح ليتيم با مخلوطي از هيدروکسيد ليتيم، کربنات ليتيم و نيتريد ليتيم پوشيده ميشود. هيدروکسيد ليتيم يکي از خطرناکترين فرمهاي ليتيم محسوب ميشود زيرا قدرت خورندگي آن بالا ميباشد. به همين دليل بايد به موجودات زنده موجود در آب توجه ويژه اي شود.
خواص فیزیکی وشیمیایی عنصر لیتیم :
عدد اتمی: 3
جرم اتمی: 6.941
نقطه ذوب : C°180.54
نقطه جوش : C°1342
شعاع اتمی: Å 2.05
ظرفیت:1
رنگ: سفید نقره ای
حالت استاندارد: جامد
نام گروه:1 فلزات قلیایی
انرژی یونیزاسیون : Kj/mol 520.2
شکل الکترونی: 2S1
شعاع یونی : Å 0.76
الکترونگاتیوی: 0.98
حالت اکسیداسیون: 1
دانسیته: 0.534
گرمای فروپاشی : Kj/mol 2.93
گرمای تبخیر : Kj/mol 162
مقاومت الکتریکی: Ohm m 0.108×10-8
گرمای ویژه: J/g Ko 3.6
دوره تناوبی:2
شماره سطح انرژی : 2
انرژی اولیه : 2
انرژی ثانویه : 1
درجه اشتعال : در حالت جامد قابل اشتعال
شماره ایزوتوپ : 2
ایزوتوپ :
ایزوتوپ نیمه عمر
Li-6 پایدار
Li-7 پایدار
اشکال دیگر :
هیدرات LiH
کلرید LiCl
اکسید Li2O
منابع :
کانیهای لپیدولیت، اسپدومن، پرلیت و مولیبدن
کاربرد :
از هیدروکسید لیتیم برای جذب دی اکسید کربن موجود در پارکینگهای وسایط نقلیه استفاده می شود . از آلیاژهای مختلف لیتیم برای ساخت هواپیما بکار می رود . همچنین به عنوان آند در باتری و ساخت پیلهای خشک بکار می رود .
روش شناسایی:
دستگاه : طیف سنجی جذب اتمی وفلیم فوتومترو اسپکترو متری نشری
عناصر جديد جدول تناوبي(يونانتريوم و يونانپنتيوم) 
وجود فلوئور خالص در طبیعت برای اولین بار