در خواست مقاله
بریلیم عنصری فلزی به رنگ سفید خاکستری متالیک با نقطه ذوب بالا ، بسیار سخت و سبک با شبکه بلوری هگزاگونال است .این عنصر در سال 1798 به صورت اکسید بریلیا توسط Fredrich WÖhler, A.A.Bussy دانشمندان آلمانی و فرانسوی کشف شد.
سیلیکاتهای آلومینیم بریلیم بویژه بریل منبع اصلی این فلز است. بریلیم از طریق الکترولیز نمک های مذاب خود تهیه می شود.
بریلیم در 30 نوع کانی یافت می شود که مهمترین آنها برتراندیت، کریزوبریل و فناسیت هستند. ترکیبات قیمتی بریل به رنگهای زرد و سبز وجود دارد. بریل و برتراندیت از مهمترین منابع تجاری این عنصر و ترکیبات آن هستند. بیشترین منبع آماده سازی این فلز توسط واکنش فلوراید برلیوم با فلز منیزیم به دست می آید. بریلیم و نمکهای آن موادی سمی هستند.
این عنصر، فلزی به رنگ خاکستری است. این عنصر یکی از سبکترین فلزات و دارای نقطه ذوب بالایی است. ضریب ارتجاعی این عنصر از فولاد بیشتر است. نفوذپذیری این عنصر با بمباران اشعه ایکس و ذرات آلفا بالا از رادیوم یا پولونیم و نوتورنها می باشد .
بریلیم یکی از عناصر آلیاژی برای تولید مس بریلیم استفاده می شود که این آلیاژ برای بستهای الکتریکی ، الکترودهای نقطه جوش و ابزارهای تولید جرقه استفاده می شود. از این عنصر برای ساختن بدنه هواپیما و گلوله های جنگی و کشتی و ارتباطات ماهواره ای استفاده می شود. از دیگر کاربردهای این عنصر برای قاب شیشه جلوی اتومبیل ، دیسک ترمز و ساخت سفینه های فضایی می باشد.
بریلیم برای ساخت راکتورهای هسته ای با الکترود بازتابنده یا کندکننده برای نوترونهای درجه حرارت پایین در مقطع جذبی مورد استفاده می شود.
همچنین برای قطعات کامپیوتر و تجهیزات سبک و مقاوم کردن آنها استفاده می شود. اکسید بریلیم دارای نقطه ذوب بالا است که برای کاربردهای هسته ای و سرامیکها مورد استفاده قرار می گیرد.
تاثير بريليم بر سلامتي انسان:
بريليم عنصر چندان مهمي براي انسان به شمار نمي آيد. در حقيقت، بريليم يکي از سمي ترين مواد شيميايي محسوب ميشود. بريليم فلزي است که در هنگام تنفس، براي انسان بسيار خطرناک است. بر اثر تنفس بريليم ششها آسيب شديد ميبينند و علائم ذات الريه در فرد بروز ميکند.
يکي از مهمترين اثرات شناخته شده بريليم، berylliosis (بريليم خوردگي) ناميده ميشود. اين بيماري سبب مشکلات ريوي مزمن ميشود و ساير ارگانيسمهاي بدن مانند قلب را نيز تحت تاثير قرار ميدهد. 20 درصد مبتلايان به اين بيماري درگذشتند. تنفس بليم در محل کار باعث بروز berylliosis (بريليم خوردگي) ميشود. افرادي که داراي سيستم ايمني ضعيف هستند مستعد دچار شدن به اين بيماري هستند.
در افرادي که حساسيت زيادي به مواد شيميايي دارند، بريليم باعث بيماريهاي آلرژي ميشود. اين واکنشهاي بسيار سنگين هستند و سبب ايجاد بيماري شديد در فرد ميشود. به اين آلرژي، بيماري بريليم مزمن يا CBD گفته ميشود. علائم بيماري ضعف، خستگي و مشکلات تنفسي ميباشد. برخي از افرادي که دچار بيماري CBD شده اند، داراي علائمي مانند بي اشتهايي و کبودي دست و پا ميشوند. بعضي اوقات ممکن است فرد آنچنان در شرايط دشوار CBD بگيرد که منجر به مرگ وي شود.
علاوه بر berylliosis (بريليم خوردگي) و CBD، بريليم سبب افزايش و گسترش سرطان و آسيب به DNA ميشود.
بريليم طي فرآيندهاي طبيعي و فعاليتهاي انساني وارد هوا، آب و خاک ميشود. مقدار بريليم در طبيعت اندک است. بريليم را به ترکيبات مختلف فلزي اضافه ميکنند و از احتراق زغالسنگ و نفت بدست مي آيد.
بريليم در هوا به صورت ذرات ريز غبار وجود دارد. بريليم بر اثر هوازدگي خاکها و سنگها وارد رودخانه ها و درياها ميشود. فعاليتهاي صنعتي نيز سبب وارد شدن مقداري بريليم به هوا ميشوند و سيستمهاي دفع فاضلاب نيز باعث وارد شدن بريليم به آب ميگردند. بريليم معمولاً در رسوبات ته نشين ميشود. بريليم به عنوان يک عنصر شيميايي در خاک وجود دارد. اما فعاليتهاي انساني سبب افزايش مقدار بريليم ميشوند. بريليم به قسمتهاي عميق خاک وارد نميشود و درآب حل نميگردد.
در آب، مواد شيميايي با بريليم واکنش ميدهند و غير قابل حل ميشوند. غير قابل حل بودن بريليم بسيار بهتر از شرايطي است که بريليم قابل حل ميباشد. زيرا بريليم نامحلول در آب در مقايسه با بريليم محلول در آب بر روي موجودات زنده اثرات مخرب کمتري دارد.
بريليم در توانايي تجمع و وارد شدن در بدن ماهيها را ندارند. اما، برخي از سبزيجات مانند لوبيا قرمز و برخي از ميوه ها همچون گلابي داراي مقدار زيادي بريليم هستند. اين مقدار بالاي بريليم بر اثر خوردن ميوه ها و سبزيجات وارد بدن جانوران ميشود، اما خوشبختانه بريليم به سرعت به صورت ادرار و مدفوع از بدن جانوران دفع ميشود.
بالا رفتن ميزان بريليم در طبيعت به دليل فعاليتهاي انساني است. تستهاي آزمايشگاهي مشخص کرده است که بريليم باعث سرطان يا مشکلات DNA در جانوران نميشود.
خواص فیزیکی و شیمیایی عنصر بریلیم :
عدد اتمی:4
جرم اتمی: 9.012182
نقطه ذوب : C°1289
نقطه جوش : C°2472
شعاع اتمی : Å 1.4
ظرفیت: 2
رنگ: سفید خاکستری متالیک
حالت استاندارد: جامد
نام گروه:2
انرژی یونیزاسیون : Kj/mol 899.4
شکل الکترونی: 1s2 2s2
شعاع یونی : Å 0.35
الکترونگاتیوی: 1.57
حالت اکسیداسیون: 2+
دانسیته: 1.848
گرمای فروپاشی : Kj/mol 15
گرمای تبخیر : Kj/mol 309
مقاومت الکتریکی: Ohm m 4×10-8
گرمای ویژه: J/g Ko 1.82
دوره تناوبی:2
شماره سطح انرژی : 2
انرژی اولیه : 2
انرژِی ثانویه : 2
درجه اشتعال : در حالت جامد غیر قابل اشتعال
شماره ایزوتوپ : 1
ایزوتوپ :
ایزوتوپ نیمه عمر
Be-7 53.3 روز
Be-9 پایدار
Be-10 2600000.0 سال
اشکال دیگر :
اکسید بریلیم BeO
هیدرید بریلیم BeH2
کلرید بریلیم BeCl2
منابع :
کانی بریل
کاربرد :
به دلیل قابلیت بالای بریلیم در جذب مقدار زیاد گرما از این عنصر در فضاپیماها ، موشکها و ، هواپیما ها و غیره استفاده می شود . زمرد ها ترکیب بریلیم با کروم هستند . در ساخت آلیاژهای فلزی رنگ روشن ، بخشی از دستگاه X-Ray فنر ساعتها و غیره بکار می روند .
عناصر جديد جدول تناوبي(يونانتريوم و يونانپنتيوم) 
وجود فلوئور خالص در طبیعت برای اولین بار