نام ماده: | استيلن(Acetylene) |
نام تجاری: | استيلن(Acetylene) |
سایر اسامی: | اتين , اتاين , نارسلين |
تاریخچه: |
كوچكترين عضو خانواده آلكينهاي هيدروكربني است كه از دو اتم هيدروژن و دو اتم كربن كه با هم پيوند سهگانه دارند ساخته شدهاست. به خاطر وجود اين پيوند سهگانه استيلن جزو مواد شيميايي اشباع نشده شناخته ميشود. استيلن در صنعت از اهميت ويژهاي برخوردار است. به عنوان ماده اوليه و پيش ماده در سنتز و تهيه مواد شيميايي مختلف مورد نياز ميباشد. از اين رو، روشهاي صنعتي زيادي براي توليد انبوه اين ماده ابداع شده است. اين ماده قابل نگهداري و قابل حمل است. استيلن ، گازي بيرنگ و در دماي معمولي و فشار به شدت آتشگير و با بويي شبيه بوي سير ميباشد. اين گاز در سال 1836 توسط "ادموند داوي" كشف شد. در هوا بهشدت و با شعلهاي درخشان ميسوزد. مخلوط استيلن و هوا بسيار منفجر شونده است. بنابراين آن را بهصورت محلول در استون و به همراه مواد متخلخل ذخيره و حمل ميكنند. انرژي شيميايي بالاي استيلن بهعلت بند سهگانه C≡C آن ميباشد. |
موارد مصرف: |
تقريبا 80 درصد استيلن توليد شده در آمريكا براي سنتز تركيبات شيميايي و 20 درصد براي توليد اكسي استيلن در جوشكاري و برش فلزات استفاده ميشود. استيلن در اثر احتراق با اكسيژن ، شعلهاي توليد ميكند كه بيشتر از3300 درجه سانتيگراد حرارت دارد. استيلن به صورت تجارتي در كپسولهاي زرد همراه استون عرضه ميشود. استيلن در توليد لامپهاي استيلن يا كاربيد استفاده ميشود كه قبلا در معادن مورد استفاده قرار ميگرفت. براي كربنيزه كردن فولاد هم از استيلن استفاده ميشود. |
فرمول ساختاری استیلن
خواص فیزیکی و شیمیایی:
Molecular formula: C2H2
Molar mass: 26.04 g mol-1
Density :1.097 kg/m3
Melting point :-80.8 °C (189 K, subl)
Boiling point: -84 °C Acidity (pKa) 25
روشهای تولید:
الف : از اكسيد شدن جزئي و محدود متان در دماي بالا نيز استيلن در اشل صنعتي توليد ميشود. با اين روش صنعتي، ضمن اين كه استيلن سنتز ميشود، گازهاي با ارزش هيدروژن و منوكسيد كربن نيز توليد ميشود. ب : از اكسيد شدن متان در دماي حدود 1500 درجه سانتيگراد و در مدت زمان بسيار كوتاه 0.1 ثانيه نيز استيلن و هيدرژن توليد ميگردد. ج: تماس كاربيد كلسيم با آب است
واکنشهای شیمیایی:
CaC2 + 2H2O --> Ca(OH)2 + C2H2
اطلاعات ایمنی:
محرك چشم و پوست نمي باشد. استيلن در غلظتهاي كمتر از حد انفجاري سمي نيست. قابل اشتعال است . در فضاي بسته امكان انفجار وجود دارد.