نفت سفيد (Kerosene)

نام ماده: نفت سفيد(Kerosene)

نام تجاری: نفت سفيد(Kerosene)

تاریخچه:

 نفت سفيد يا نفت چراغ كه در ايران به طور معمول نفت مي‌نامند، مايعي بيرنگ و كمي سنگين تر از بنزين است كه بوي مخصوص آن پس از تبخيرشدن از بين مي‌رود.چگالي نفت در حدود 780/0 است كه افزايش چگالي آن معرف وجود درصد بيشتري از هيدروكربورهاي نفتني ومعطره است و كيفيت آن بستگي به نوع اجزاء تشكيل دهنده آن و حدود نقطه جوش آن دارد. اين سوخت از فرآورده هاي ميان تقطير پالايشگاه مي باشد كه از هيدروكربورهاي متوسط ( C₁₀ - C₁₆ ) تشكيل گرديده و دامنه تقطيري از 275 - 150 درجه سلسيوس را در بر مي گيرد. رنگ طبيعي اين فرآورده بي رنگ بوده و با توجه به تصفيه هاي ويژه اي كه بر روي آن انجام مي گيرد، فاقد هر گونه بوي تند و نامطبوع مي باشد. نفت سفيد از آغاز پيدايش صنعت نفت تا 50 سال ، مهمترين فراورده نفتي بود. نخست بعنوان روغن چراغ بكار مي‌رفت و هنوز هم در مواردي براي توليد روشنايي بكار مي‌رود.

موارد مصرف:

روشنايي: از كروزن جهت روشنايي و همچنين براي علامت دادن به كمك آتش استفاده مي شود چون نقطه اشتعال كروزن بالاتر از 35 درجه است لذا از نظر آتش سوزي خطري ندارد. بعنوان سوخت: كروزن سوخت اغلب تراكتورها و ماشين هاي مورد استفاده در كشاورزي و همچنين بعنوان منبع نيرو در برخي توربينهاي هواپيماها و موتورهاي جت هواپيماها مي‌باشد.

خواص فیزیکی و شیمیایی:

نقطه اشتعال : نقطه اشتعال يك مايع نفتي حداقل درجه حرارتي است كه ، بخار حاصل از آن در مجاورت شعله براي چند لحظه مشتعل گردد. به عبارت ديگر نقطه اشتعال درجه حرارتي است كه در آن درجه حرارت به اندازه كافي بخار توليد مي‌شود كه با عوامل موجود در مقابل شعله قابل اشتعال گردد. نقطه اشتعال مواد نفتي معرف مقداري مواد سبك موجود در آن است، و بنابراين به كمك آن مي توان با درنظر گرفتن حد انفجار ، احتمال انفجار در مخازن نفتي را پيش بيني كرد. نقطه اشتعال نفت سفيد نبايد از 100 درجه فارنهاريت پايين تر باشد. پايين بودن نقطه اشتعال به علت وجود هيدروكربورهاي رديف بنزين مي‌باشد كه بايد در هنگام پالايش همواره كنترل گردد. 

نقطه دود (SMOKE POINT): حداكثر طول شعله چراغ فتيله اي استاندارد آزمايشگاهي قبل از دود كردن ، بر حسب ميلي‌متر، نقطه دود هيدروكربور ناميده مي شود. نقطه دود نفت سفيد بستگي به هيدروكربورهاي متشكله آن دارد و نقطه دود آن نبايد از ميلي‌متر كمتر باشد. براي بالابردن نقطه دود هيدروكربورهاي معطره آن را به روش استخراج جدا ميكنند.
 مقدار زغال شدن (CHARVAIUE): اين آزمايش براي تعيين مقدار كربن باقي مانده كه از سوختن نفت چراغ در 24 سرعت توليد مي‌گردد، مي‌‌باشد و از روي آن مي‌توان مرغوبيت نفت سفيد را بررسي كرد. روشهاي مختلفي جهت تعيين مقدار كربن حاصل از سوختن نفت سفيد وجود دارد كه براساس روشهاي IP يا ASTM مي باشد.

روشهای تولید:

نفت خام را پس از آنكه از دل خاك بيرون آوردند با لوله كشي و غيره به پالايشگاه حمل ميكنند تا در آنجا پالايش و به تركيبات مفيد و قابل استفاده تبديل شود زيرا نفت خام را به همان صورت اوليه نمي‌توان استفاده كرد. نفت خام مخلوطي از هيدروكربورهاي مختلف بوده كه در آن مواد سبك مانند بنزين و مواد سنگين مانند قير وجود دارد كه در هم حل شده اند. براي استفاده بايد اين مواد از هم تفكيك گردند و به اين جهت لازم است كه عمل تفكيك روي نفت خام انجام گيرد. تفكيك نفت خام در دو مرحله صورت مي‌گيرد: اول تفكيك جزء به جزء همه نفت خام در فشار اتمسفر، و سپس ارسال باقيمانده ديرجوش اين مرحله به دستگاه تفكيك ديگري كه تحت خلا شديد عمل ميكند. بنابراين ، نفت خام پس از حرارات در كوره در برج تقطير اتمسفري به فراورده هاي زير تفكيك مي شود: گازهاي سوختي (كه عمدتا شامل متان و اتان است) ، گازهاي سبكتر (شامل پروپان ، بوتان وهمچنين متان و اتان است) ، نفتاي سبك ، نفتاي سنگين ، نفت سفيد ، نفت گاز يا گازوئيل و باقيمانده خام برج تقطير اتمسفري. در برج تقطير در خلا نيز باقيمانده برج تقطير اتمسفري به جريان نفت گاز خلا و باقيمانده برج تقطير در خلا تفكيك مي‌شود. نفت گاز سبك ، نفت گاز اتمسفري و نفت گاز خلا را غالبا براي توليد بنزين ، سوخت هواپيما و سوخت ديزل به واحد هيدروكراكينگ يا كراكينگ كاتاليزوري مي‌فرستند. باقيمانده برج خلا را نيز مي توان در واحدهاي گرانروي شكن ، كك سازي . يا آسفالت زدايي براي توليد نفت كوره سنگين و يا خوراك واحد كراكينگ و يا مواد خام روغن روانسازي پالايش كرد باقيمانده نفت خامهاي آسفالتي را مي توان براي توليد آسفالت جاده سازي و يا پشت بام ، مورد عمليات پالايش ديگري قرار دارد.