استفاده از زهرمار به جای مورفین درپزشکی

زهر یکی از مرگبارترین مارهای دنیا میتواند کلید نسل جدیدی از داروهای مسکن باشد. ترکیبات تسکین دهنده درد موسوم به مامبالجینها که از زهر مار مامبای سیاه آفریقایی استخراج شده است، قدرتی به اندازه برخی از داروهای مخدر از جمله مورفین دارد، بدون آنکه خطرات حملات تنفسی و سایر اثرات جانبی متداول داروهای مسکن را در خود داشته باشد.

به گزارش نشنال جئوگرافیک، مطالعات قبلی نشان داده است که زهر برخی از مارهای خاصی حاوی سمی است که میتواند با فعالسازی کانالهای یونی حسگر اسید (ASICs) در سیستم عصبی مرکزی و جانبی، درد را از بین ببرد. موسسه داروشناسی سلولی و مولکولی فرانسه کشف کردند که با جداسازی پپتیدهایی که مامبالجین (Mambalgins) نامیده شده اند، میتوان با هدف قرار دادن و باز داشتن ASICs خاصی در بدن درد را به حداقل رساند و یا حتی متوقف کرد.

مطالعه جدید این ایده را بر روی موشها آزمایش کرده است. سرپرست گروه تحقیقاتی می گوید: «مسیرهای درد به خوبی در موش ها و انسان ها شناخته شده هستند، بنابراین ما می توانیم مطمئن باشیم که این پپتیدها بر روی انسان نیز موثر است. این نکته بسیار قابل توجهی است که از سم مرگبار یکی زهرآگینترین مارهای دنیا میتوان چنین چیزی به دست آورد.»

استفاده از زهر به عنوان دارو

زهر مارها و سایر موجودات سمی مانند عنکبوت ها و عقرب ها مدت طولانی است که برای اهداف پزشکی مورد استفاده قرار میگیرد، و تحقیقات مدرن بر روی توسعه و استفاده از مواد سمی در صنعت داروسازی و ارائه آنها به بازار متمرکز شده است. پیش از این کشف شده بود که ویژگیهای زهر شاهکبرا، مار کله مسی، مار زنگی و افعی بر روی طیف وسیعی از امراض پزشکی، از مبارزه با لخته شدن خون تا کند کردن سرعت رشد سلولهای سرطانی اثرگذار است.

زولتان تاکاس، خزندهشناس و سم شناس میگوید: «سم موجود در زهر حیوانات نرخ موفقیت قابل اطمینانی دارد که آنها را به داروهای مهمی مبدل می سازد. جای هیچ شکی درباره ادامه این راه وجود ندارد، چرا که بخش اعظمی از سم ها کماکان ناشناخته باقیمانده است.»

با وجود اینکه این پیشرفت عظیم دل گرم کننده است، تاکاس نسبت به انتظار توسعه سریع دارو برای استفاده انسانی هشدار میدهد. وی می گوید: «برای توسعه و ساخت یک داروی جدید، شما به 10 تا 15 سال زمان و 1 میلیارد دلار بودجه نیاز دارید. تازه آن موقع هم هیچ ضمانتی در کار نیست.»